Το νέο βίντεο από τη σειρά αφιερωμάτων του Μιλτιάδη Ατζαμόγλου και του Γιώργου Κανατούλα, που αναδεικνύουν μεθοδικά τη λαογραφία και την ιστορία της Μυκόνου, φέρνει στο φως συγκλονιστικά στοιχεία για ένα από τα πιο σεβάσμια σημεία του νησιού, το Κοιμητήριο του Αγίου Λουκά .

Από Κρυφό Σχολείο σε Τόπο Αιώνιας Κατοικίας

Όπως αποκαλύπτεται, ο χώρος του Αγίου Λουκά, ο οποίος στεγάζει την εκκλησία του 17ου αιώνα, δεν ήταν πάντοτε νεκροταφείο.

Ο Μιλτιάδης Ατζαμόγλου, μαζί με τον πατέρα Πέτρο, τον εφημέριο του νησιού, φέρνουν στο προσκήνιο την ιστορική αλήθεια: ο Άη Λούκας υπήρξε οργανωμένο Σχολείο του Γένους μέχρι και την Εθνική Επανάσταση του 1821, την περίφημη «Σχολή Αγίου Λουκά».Μάλιστα, ως ένας από τους επιφανείς δασκάλους της σχολής αναφέρεται ο Ιερομόναχος Χρύσανθος, ο οποίος ήταν αδελφός του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Αυτή η συγγενική σχέση εξηγεί και τη διέλευση του Αγίου Κοσμά από τη Μύκονο.

Το κοιμητήριο καθιερώθηκε σε αυτό το σημείο αργότερα, καθώς βρισκόταν «εκτός Χώρας», σε αντίθεση με την αρχική πόλη που περιοριζόταν στο Κάστρο. Η φροντίδα του χώρου, όπως τονίζεται, αποτελεί δείγμα πολιτισμού.

Η Μυκονιάτικη Παράδοση της Εκταφής και των Οστεοφυλακίων

Ένα ιδιαίτερο στοιχείο της Μυκονιάτικης λαογραφίας, που αναδεικνύει το ρεπορτάζ, είναι η τοπική παράδοση της εκταφής τρία χρόνια μετά την ταφή, πρακτική που επιβάλλεται λόγω της περιορισμένης έκτασης του νησιού.

Ο Γρηγόρης, ο νεκροθάφτης, και ο Γιάννης, ο βοηθός του, περιγράφουν τη διαδικασία:

Μετά την εκταφή, τα οστά πλένονται, καθαρίζονται και τοποθετούνται σε ειδικά μεταλλικά κουτάκια. Αυτά είτε μεταφέρονται στα ράφια του Κοινού Οστεοφυλακίου (που ανακαινίστηκε με ευγενική χορηγία του κ. Γλατζή) είτε, κατά την επιθυμία των οικογενειών, στα οικογενειακά οστεοφυλάκια που διαθέτουν πολλά ξωκλήσια του νησιού.

Αυτά τα ιδιωτικά οστεοφυλάκια λειτουργούν και ως άμεση καταγραφή του οικογενειακού δέντρου.

Το Ρόλο της Κοινότητας και του Μιλτιάδη Ατζαμόγλου

Ο Μιλτιάδης Ατζαμόγλου υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργής συμμετοχής της κοινότητας:

Η Αννεζούλα Ζουγανέλη φροντίζει καθημερινά τον ναό ως νεωκόρος, αφιλοκερδώς.

Ο Σύλλογος Γυναικών Μυκόνου έχει αναλάβει την αναστήλωση της εκκλησίας και τα έξοδα του κεράσματος στην εορτή του Αγίου.

Ο Παναγιώτης, πρόεδρος της κοινότητας, είναι υπεύθυνος για τα κοιμητήρια εκ μέρους του Δήμου.

Τέλος, ο Μιλτιάδης Ατζαμόγλου , μαζί με τον Πατέρα Πέτρο, ήταν μεταξύ εκείνων που συνέβαλαν αποφασιστικά ώστε ο Άγιος Αρτέμιος να καθιερωθεί με Προεδρικό Διάταγμα (2013) ως Πολιούχος της Μυκόνου.

Το βίντεο αυτό, όπως και όλα τα αφιερώματα που ετοιμάζουν ο Μιλτιάδης Ατζαμόγλου και ο Γιώργος Κανατούλας, αποτελεί ένα σημαντικό μάθημα τοπικής ιστορίας, υπογραμμίζοντας ότι η αληθινή αγάπη και ο σεβασμός για την παράδοση και τους προγόνους είναι αυτό που διαμορφώνει τον πολιτισμό ενός τόπου.